Czym jest DMAIC?
Model DMAIC to plan drogowy dla Six Sigma, mający na celu poprawę jakości wyników procesów biznesowych. DMAIC to angielski termin oznaczający: Define, Measure, Analyse, Improve and Control. Podczas realizacji tych 5 kroków należy wdrożyć 12-etapowy plan działania, który pozwoli poprawnie je wykonać oraz zapewni wysoką jakość końcowego produktu, ze szczególnym naciskiem na doskonalenie jego jakości.
Podstawy metody DMAIC
Metoda DMAIC jest podstawowym narzędziem w filozofii Six Sigma, służącym do systematycznego doskonalenia procesów i poprawy jakości produktów lub usług. Składa się z pięciu etapów: Define, Measure, Analyze, Improve i Control. Każdy z tych etapów ma swoje unikalne cele i zadania, które są kluczowe dla osiągnięcia sukcesu w projekcie.
W fazie Define (Definiowanie) identyfikujemy problem, określamy jego wartość dla firmy i organizujemy zespół doskonalenia. W fazie Measure (Pomiar) zbieramy dane dotyczące wydajności procesu i ustalamy cele doskonalenia. Faza Analyze (Analiza) polega na identyfikacji przyczyn źródłowych problemów. W fazie Improve (Doskonalenie) opracowujemy i wdrażamy rozwiązania, które mają na celu poprawę procesu. Ostatnia faza, Control (Kontrola), skupia się na monitorowaniu i utrzymaniu wprowadzonych zmian, aby zapewnić ich trwałość.
Metoda DMAIC jest nie tylko narzędziem do rozwiązywania problemów, ale także sposobem na ciągłe doskonalenie procesów, co jest kluczowe dla osiągnięcia wysokiej jakości produktów i usług.
Pięć faz modelu DMAIC
Faza „DEFINE”
Celem fazy Define jest:
Opisz problem, który wymaga rozwiązania, oraz wartość problemu dla firmy, a następnie zorganizuj zespół doskonalenia.
W fazie definiowania problemu kluczowe jest opracowanie kontraktu ze Sponsorem, co pozwala na jasne określenie celów projektu oraz zasobów, które będą zaangażowane w jego realizację.
W fazie Definiowania kluczowe znaczenie mają następujące 2 kroki:
- Wybór i zakres projektów 2. Definicja wady
Aby pomyślnie wykonać krok 1, należy wykonać następujące 5 zadań:
- Zidentyfikuj czynniki decydujące o wartości organizacji,
- Identyfikuj szanse i możliwości,
- Zbadaj listę możliwości,
- Zakres i zdefiniowanie projektów,
- Nadaj priorytet liście projektów.
Ten plan trasy doprowadzi do wyboru projektu Lean Six Sigma.
Definicja Wady: w ramach projektu doskonalenia należy zinterpretować określone wymagania jakościowe związane z procesem. W terminologii Lean Six Sigma Głos Klienta (VOC) rozumiemy jako Krytyczny dla Jakości (CTQ). To termin używany dla ważnych mierzalnych cech produktu lub procesu, sugeruje „standard wydajności”, który należy spełnić, aby osiągnąć satysfakcję klienta.
Faza „MEASURE”
Cele fazy Measure:
Zdefiniuj defekt i zbierz podstawowe informacje dotyczące wydajności produktu lub procesu. Ustal cele doskonalenia i zapewnij odpowiedni system pomiarowy.
W fazie Measure kluczowe są następujące kroki:
3. Określ i przeanalizuj system pomiarowy Y 4. Wydajność bazowa 5. Cel oparty na wydajności bazowej
Y Projektu to CTQ wyrażony jako mierzalny wynik procesu, który jest ilościowo, mierzalnie, jednoznacznie i bezpośrednio powiązany z procesem przez cały czas.
Bieżącą wydajność procesu określa się na podstawie zebranych danych, poprzez pomiar wyjścia procesu Y, który może być wyrażony jako temperatura, czas, prędkość lub dowolna inna jednostka.
Korzystając z tych wartości, które są powiązane z procesem, należy wyznaczyć cel, jakim jest dążenie do doskonalenia.
Faza „ANALYSE” – analiza systemu pomiarowego
Faza analizy w procesie DMAIC jest kluczowym etapem, który polega na zidentyfikowaniu pierwotnej przyczyny problemu, co jest niezbędne do skutecznego rozwiązania zidentyfikowanych trudności. Celem fazy analizy jest:
Określ, które parametry (wejścia) mają największy wpływ na krytyczne wyniki procesu (wyjścia).
W fazie analizy kluczowe są następujące dwa kroki:
- Możliwe przyczyny zmienności 7. Ustalenie przyczyn źródłowych
W kroku 6 szukamy przyczyn, dla których Y nie zawsze ma pożądaną wartość, np. z powodu zmienności lub odchyleń.
W kroku 7 szukamy przyczyn źródłowych – ważne jest, aby te podstawowe przyczyny można było uzasadnić danymi.
Faza „IMPROVE”
Celem fazy doskonalenia jest:
Identyfikacja możliwości ulepszeń i uzasadnienie, że cele projektu zostaną osiągnięte poprzez wdrożenie rozwiązania problemu oraz wprowadzenie tych ulepszeń.
W tej fazie kluczowe znaczenie mają następujące 2 kroki:
- Ustalenie optymalnego rozwiązania 9. Oceń rozwiązania
Celem jest opracowanie w pełni funkcjonującego doskonalenia procesów, które zostało przetestowane przez zespół projektowy i jest gotowe do użycia w rzeczywistym środowisku biznesowym. Optymalne rozwiązanie dobierane jest na podstawie:
- Przewidywana wydajność procesu
- Koszty
- Wymagania wdrożeniowe
- Zagrożenia
Należy przeprowadzić pilotaż w celu przetestowania proponowanych rozwiązań w terenie, co zmniejsza ryzyko niepowodzenia i pokazuje dokładniejszą prognozę redukcji (kosztów) wynikających z projektu. W ten sposób można doprecyzować uzasadnienie biznesowe jako uzasadnienie pełnego wdrożenia.
Faza „CONTROL” – statystyczna kontrola procesu
Celem ostatniego kroku w modelu DMAIC jest:
Wdrażaj wybrane rozwiązania i zabezpieczaj je w procesie i organizacji, a następnie podziel się rozwiązaniami z innymi odpowiednimi osobami, które (mogą) mieć podobny problem z procesem.
W fazie Kontroli kluczowe są następujące kroki:
10. Zabezpieczenie i analiza systemu pomiarowego 11. Wdrożenie i demonstracja ulepszenia 12. Dokumentacja projektowa i przekazanie
Zmiany procesu dokumentuje się w planie kontroli. Dla każdej przyczyny źródłowej wskazuje się sposób zarządzania operacyjnego. W planie kontroli wskazuje się również, w jaki sposób należy monitorować Y, kto jest odpowiedzialny za rozwiązanie problemu, kiedy przeprowadzane są kontrole i audyty procesu oraz korekty procesu, aby zapewnić, że zmiany są trwałe.
Podsumowanie
Ważne jest, aby wdrożenie rozwiązania odbywało się w ramach procesu w sposób kontrolowany. Zaleca się włączenie do istniejącego sposobu zarządzania projektami, pod warunkiem, że sporządzony zostanie plan działania lub plan wdrożenia, który zawiera co najmniej następujące elementy: definicja projektu, organizacja projektu, planowanie projektu, niezbędne narzędzia i budżet, zarządzanie ryzykiem, wymagania dotyczące planu i szkolenia.
Po wdrożeniu projekt może zostać przekazany do organizacji – pierwszym punktem kontaktu dla Czarnego Pasa lub Zielonego Pasa jest sponsor jako właściciel problemu i ostatecznie właściciel rozwiązania. Dobrze przygotowana dokumentacja projektowa stanowi punkt odniesienia dla obecnego i przyszłego właściciela procesu, dlatego ważne jest, aby jasno udokumentować przyczyny zmian w procesie i wdrożone rozwiązania wraz z odpowiadającymi im przychodami, co zapobiega wymyślaniu koła na nowo w przyszłości.
Model DMAIC w stosunku do metody Six Sigma
Six Sigma wyraźnie wykorzystuje model DMAIC, jednak model DMAIC może być stosowany również niezależnie od metodologii Six Sigma.
Model DMAIC, a cykl PDCA
Model DMAIC opiera się bardziej na myśleniu projektowym niż na cyklu PDCA (Plan, D0, Check and Act). DMAIC analizuje główne aspekty problemu, podczas gdy PDCA skupia się bardziej na problemie jako całości.
Statystyczna kontrola procesu w metodyce DMAIC
Statystyczna kontrola procesu (SPC) jest kluczowym elementem metody DMAIC, który pozwala na monitorowanie i analizę danych procesowych w celu identyfikacji odchyleń i nieprawidłowości. Dzięki SPC możliwe jest wczesne wykrywanie problemów i podejmowanie działań korygujących, co jest niezbędne do utrzymania stabilności i efektywności procesu.
W ramach SPC wykorzystuje się różne narzędzia statystyczne, takie jak karty kontrolne, histogramy czy diagramy Pareto, które pomagają w analizie danych i identyfikacji trendów. Regularne monitorowanie procesu pozwala na szybkie reagowanie na wszelkie odchylenia od normy, co minimalizuje ryzyko wystąpienia defektów i zapewnia wysoką jakość produktu końcowego.
Statystyczna kontrola procesu jest nieodzowna w metodyce DMAIC, ponieważ umożliwia ciągłe doskonalenie i utrzymanie stabilności procesów, co przekłada się na lepsze wyniki biznesowe i większą satysfakcję klientów.
Zalety metody DMAIC
Metoda DMAIC ma wiele zalet, które czynią ją popularnym narzędziem wśród menedżerów i specjalistów od jakości. Do najważniejszych zalet należą:
- Systematyczne podejście do doskonalenia procesów: DMAIC oferuje strukturalny i metodyczny sposób na analizę i poprawę procesów, co zwiększa skuteczność działań.
- Opieranie się na danych i faktach: Decyzje podejmowane w ramach DMAIC są oparte na rzetelnych danych, co minimalizuje ryzyko błędów i subiektywnych ocen.
- Możliwość identyfikacji i eliminacji przyczyn źródłowych problemów: Dzięki dokładnej analizie możliwe jest zidentyfikowanie i usunięcie głównych przyczyn problemów, co zapobiega ich powtarzaniu się w przyszłości.
- Poprawa jakości produktów lub usług: Stosowanie DMAIC prowadzi do wyższej jakości produktów i usług, co zwiększa zadowolenie klientów.
- Zwiększenie efektywności procesów: Optymalizacja procesów przyczynia się do lepszego wykorzystania zasobów i redukcji marnotrawstwa.
- Redukcja kosztów: Eliminacja defektów i nieefektywności prowadzi do znacznych oszczędności finansowych.
- Wzrost satysfakcji klientów: Lepsza jakość i efektywność procesów przekładają się na większe zadowolenie klientów, co jest kluczowe dla długoterminowego sukcesu firmy.
Metoda DMAIC jest więc nie tylko narzędziem do rozwiązywania problemów, ale także strategią ciągłego doskonalenia, która przynosi wymierne korzyści biznesowe.
SZKOLENIE W ZAKRESIE LEAN SIX SIGMA
Jeśli chcesz zostać specjalistą lub ekspertem Six Sigma, takim jak Yellow Belt, Green Belt, i Black Belt (żółty, zielony i czarny pas) zapoznaj się z naszą ofertą kursów.
Chcesz wiedzieć więcej lub masz dodatkowe pytania?
Zamów nasz bezpłatny katalog.