Diagram Pareto to rodzaj wykresu, który przedstawia liczbę wystąpień lub sumaryczne wartości wskaźnika Y w podziale na kategorie. Wykres ten pomaga uzyskać wgląd w dane i skupić uwagę na kluczowych obszarach wymagających poprawy. Diagramy Pareto są również wykorzystywane w doskonaleniu opieki zdrowotnej w celu identyfikacji i analizy problemów w placówkach opieki zdrowotnej.
Cel diagramu Pareto według Vilfredo Pareto
Celem diagramu Pareto jest wizualizacja danych dyskretnych w postaci częstości występowania lub w formie skumulowanych procentów. Pomaga to identyfikować kluczowe czynniki wpływające na analizowany problem.
Opis
Sumy lub wartości całkowite są najczęściej prezentowane za pomocą wykresu słupkowego (bar chart), który pokazuje dane w malejącej kolejności. Diagram Pareto wykorzystuje również linię przedstawiającą skumulowany procent (cumulative total), co ułatwia zrozumienie ogólnych trendów i pomaga w ustalaniu priorytetów działań naprawczych.
Diagram Pareto został nazwany na cześć włoskiego ekonomisty Vilfredo Pareto. Jest to jedno z siedmiu kluczowych narzędzi zarządzania jakością.
Tworzenie diagramu Pareto
- Zbierz dane: Upewnij się, że próbka danych jest wystarczająco duża (najlepiej więcej niż 100 obserwacji).
- Uporządkuj dane: Posortuj sumy lub wartości całkowite w malejącej kolejności (decreasing order) i przedstaw je na osi poziomej (horizontal axis).
- Przedstaw kategorie: Na osi poziomej umieść kategorie w kolejności od najważniejszych do najmniej istotnych.
- Dodaj osie pionowe:
- Lewa oś pionowa (left vertical axis): Przedstawia częstość występowania, koszty lub inną jednostkę miary.
- Prawa oś pionowa (right vertical axis): Pokazuje skumulowany procent wystąpień, kosztów lub innych wskaźników do 100%.
- Sporządź wykres: Narysuj słupki reprezentujące wartości indywidualne oraz linię skumulowaną.
Co to jest diagram Pareto i pareto principle?
Diagram Pareto to rodzaj wykresu, który łączy słupki i linie w celu przedstawienia wartości indywidualnych w malejącej kolejności. Diagram ten opiera się na zasadzie Pareto, opracowanej przez włoskiego ekonomistę Vilfredo Pareto. Zasada Pareto, znana jako zasada 80/20, zakłada, że 80% wyników często pochodzi z 20% przyczyn. Diagram Pareto jest wykorzystywany do identyfikowania najważniejszych czynników wpływających na dany problem oraz do efektywnego alokowania zasobów.
Zrozumienie analizy Pareto
Analiza Pareto to potężna technika statystyczna używana do identyfikowania najważniejszych przyczyn problemu lub zagadnienia. Opiera się na zasadzie Pareto, która zakłada, że stosunkowo niewielka liczba czynników odpowiada za większość efektów w każdej grupie elementów przyczyniających się do wspólnego wyniku. Zasada ta często jest podsumowywana jako reguła 80/20, co oznacza, że 80% rezultatów pochodzi z 20% przyczyn.
Zasada Pareto została po raz pierwszy odkryta przez włoskiego ekonomistę Vilfredo Pareto w 1906 roku, gdy zauważył, że 80% ziemi we Włoszech było własnością 20% populacji. To spostrzeżenie zostało później zastosowane w biznesie i kontroli jakości przez Josepha Jurana, który nazwał je „Zasadą Nierównej Dystrybucji Pareto”. Juran odkrył, że 80% problemów w kontroli jakości było spowodowanych przez 20% defektów.
W praktyce analiza Pareto polega na sortowaniu problemów według ich wpływu na zyski, skargi klientów, kwestie techniczne, defekty produktów lub opóźnienia i zaległości. Każdy problem jest oceniany na podstawie takich czynników jak strata przychodów, utracony czas czy liczba otrzymanych skarg. Problemy są następnie priorytetyzowane na podstawie tych ocen, co pozwala organizacjom zająć się najistotniejszymi kwestiami w pierwszej kolejności i skutecznie alokować zasoby. Metoda ta jest szeroko stosowana w różnych dziedzinach, w tym w biznesie, kontroli jakości i opiece zdrowotnej, w celu usprawnienia procesów i poprawy ogólnej efektywności.
Jak stworzyć diagram Pareto?
- Wybierz odpowiednie dane i uporządkuj je w malejącej kolejności.
- Stwórz wykres słupkowy: Przedstaw wartości indywidualne w malejącej kolejności na osi poziomej.
- Dodaj linię skumulowaną: Przedstaw skumulowany procent wartości na osi pionowej prawej.
- Dostosuj osie:
- Oś pionowa lewa przedstawia częstość występowania lub wartości indywidualne.
- Oś pionowa prawa przedstawia skumulowane wartości procentowe do 100%.
Interpretacja diagramów Pareto
Diagram Pareto to rodzaj wykresu słupkowego, który wizualnie przedstawia różne czynniki wpływające na ogólny efekt, ułożone w kolejności ich wielkości. Taki wykres jest niezwykle pomocny w identyfikacji „kluczowych kilku” czynników wymagających największej uwagi, co czyni go potężnym narzędziem do podkreślania względnej ważności różnych problemów.
Aby poprawnie interpretować diagram Pareto, należy wziąć pod uwagę następujące elementy:
- Lewa oś pionowa: Przedstawia częstotliwość występowania, koszt lub inną istotną jednostkę miary.
- Prawa oś pionowa: Pokazuje skumulowany procent całkowitej liczby wystąpień, całkowitego kosztu lub innej istotnej jednostki miary.
- Oś pozioma: Przedstawia analizowane wartości indywidualne lub kategorie.
- Słupki: Reprezentują wartości indywidualne lub kategorie, ułożone w kolejności malejącej pod względem wielkości.
- Linia skumulowana: Obrazuje skumulowaną sumę próby, pomagając zwizualizować ogólny wpływ poszczególnych czynników.
Analizując te komponenty, można szybko zidentyfikować czynniki o największym wpływie. Na przykład, w kontroli jakości diagram Pareto może ujawnić, które defekty są najczęstsze, a zatem powinny być priorytetowo eliminowane. Wykres ilustruje relację potęgową między rangą problemu jakościowego a jego wkładem w koszty, co czyni go nieocenionym narzędziem do osiągnięcia największych ogólnych ulepszeń.
Zastosowanie diagramu Pareto w quality control
Diagram Pareto znajduje zastosowanie w różnych obszarach, takich jak kontrola jakości, analiza procesów biznesowych czy poprawa usług w służbie zdrowia. Pomaga w identyfikacji i priorytetyzacji najważniejszych czynników wpływających na analizowane zagadnienie.
Pareto chart example
Załóżmy, że analizujemy dane dotyczące usterek w procesie produkcji:
- Krok 1: Uporządkuj dane dotyczące typów usterek w malejącej kolejności.
- Krok 2: Oblicz częstość występowania dla każdego rodzaju usterki.
- Krok 3: Dodaj linię przedstawiającą skumulowany procent wystąpień.
Wykres Pareto pokazuje, które problemy wymagają największej uwagi i w których obszarach należy skoncentrować wysiłki naprawcze.
Diagram Pareto to skuteczne narzędzie wizualizacji danych, które wspiera podejmowanie decyzji w oparciu o priorytety i efektywne alokowanie zasobów.
Chcesz wiedzieć więcej lub masz dodatkowe pytania?
Zamów nasz bezpłatny katalog.